บำรุงชาติสาสนายาไทย หรือ บ้านหมอหวาน

“บำรุงชาติสาสนายาไทย” หรือ “บ้านหมอหวาน” อาคารเก่าแก่สไตล์โคโลเนียล ย่านเสาชิงช้า เป็นมรดกจาก นายหวาน รอดม่วง แพทย์แผนโบราณ มีชีวิตอยู่ในระหว่างปี พ.ศ.๒๔๑๑ ถึง พ.ศ.๒๔๘๘ จวบจนปัจจุบัน บ้านหลังนี้ได้ตกทอดสู่ทายาทรุ่นเหลน และยังคงทำหน้าที่เป็นทั้งบ้านและสถานที่ปรุง ยาแผนโบราณของ หมอหวาน สืบต่อกันมากว่า ๔ ชั่วอายุคน

ดยภายในตัวอาคารยังคงเต็มไปด้วยโบราณวัตถุนานาชนิด ที่บอกเล่าเรื่องราวความเป็นมาในอดีต ตลอดจน ยาหอมโบราณ กว่าร้อยปีทั้ง ๔ ตำรับของ หมอหวาน ซึ่งเคยได้รับความนิยมอย่างมากในอดีต ก็ยังคงได้รับการถ่ายทอดทั้งกรรมวิธีและกระบวนการผลิตแบบดั้งเดิมด้วยเครื่องมือโบราณที่ใช้ในการปรุงยาขายให้กับลูกค้าเก่าแก่มากว่า ๑๐๐ ปี

ยาหอม” ถือเป็นผลผลิตทางวัฒนธรรมซึ่งถือเป็นส่วนหนึ่งของสังคมไทยมายาวนาน แม้ว่าความรู้สึกสดชื่นเมื่อทาน ยาหอม จะเป็นคุณค่าที่แท้จริง ซึ่งไม่สามารถหาได้จากยาสมัยใหม่ หากแต่ปัจจุบัน ความนิยมในการบริโภค ยาหอม ในสังคมไทยได้ลดน้อยถอยลงไปทุกที สืบเนื่องจากความเชื่อและทัศนคติที่มีต่อ “ยาหอม” ที่ถูกมองว่าเป็นเรื่องล้าสมัย สรรพคุณในการรักษาไม่ชัดเจน ขาดผลการรับรองทางวิทยาศาสตร์มาสนับสนุน จึงเป็นอุปสรรคสำคัญต่อการทำให้ “ยาหอม” กลับมาอยู่ในกระแสความนิยมอีกครั้ง ด้วยเจตนารมณ์ในการสร้างการรับรู้ใหม่เพื่อให้เกิดความเข้าใจที่ดีและถูกต้องเกี่ยวกับ “ยาหอม” ให้กับคนรุ่นหลัง “บำรุงชาติสาสนายาไทย” จึงปรารถนาที่จะรังสรรค์วิธีการและรูปแบบการนำเสนอเรื่องราวในอดีตซึ่งแสดงถึงศาสตร์และศิลป์ในภูมิปัญญาของบรรพบุรุษที่สมควรแก่การรื้อฟื้นให้กลับมามีชีวิต และสอดคล้องกับบริบทสังคมในยุคปัจจุบันอีกครั้ง เพราะ “มรดกทางภูมิปัญญา คือ สิ่งที่คนในอดีตสร้างไว้ หน้าที่ของคนในปัจจุบันก็คือ ดูแล เพื่อจะส่งต่อให้คนในรุ่นอนาคตรักษาต่อไป”

 

<------------->

 

 

<------------->

 

ตำรับยาหอมของหมอหวาน

ยาหอมประจักร์

แก้จุกเสียดแน่นท้อง คลื่นไส้อาเจียน รับประทานเมื่อมีอาการครั้งละ ๕-๗-๙ เม็ด
ตัวยาสำคัญ ๑. โสมเกาหลี ๒. พิมเสนเกล็ด ๓. ชะมดเช็ด ๔. หญ้าฝรั่น ๕. เหง้าขิงแห้ง

ยาหอมสว่างภพ

แก้อาการวิงเวียนหน้ามืด แก้ไข้สวิงสวาย รับประทานเมื่อมีอาการครั้งละ ๕-๗ เม็ด
ตัวยาสำคัญ ๑. ใบพิมเสน ๒. พิมเสนเกล็ด ๓. หญ้าฝรั่น ๔. โสมเกาหลี ๕. ชะมดเช็ด

ยาหอมสุรามฤทธิ์

แก้อาการใจสั่น เป็นลม บำรุงหัวใจ รับประทานเมื่อมีอาการครั้งละ ๑ เม็ด
ตัวยาสำคัญ ๑. โสมเกาหลี ๒. พิมเสนเกล็ด ๓. อำพันทอง ๔. หญ้าฝรั่น ๕. ชะมดเช็ด ๖. คุลิก่า

ยาหอมอินทรโอสถ

แก้เหนื่อย อ่อนเพลีย แก้ไอ แก้เสมหะ รับประทานเมื่อมีอาการครั้งละ ๓-๕ เม็ด
ตัวยาสำคัญ ๑. รากแฝกหอม ๒. อบเชยญวน ๓. เห็ดนมเสือ ๔. หญ้าฝรั่น ๕. ชะมดเช็ด ๖. โคโรค

วิธีรับประทาน

๑. แช่น้ำต้มสุกที่เย็นแล้ว ๑ ช้อนโต๊ะ บดให้ละเอียด จิบรับประทาน

๒. เคี้ยวหยาบๆ พอแหลก อมไว้ในปาก

๓. รับประทานทั้งเม็ด พร้อมดื่มน้ำตาม

(742)