ไข่แหน หรือ ไข่น้ำ หรือ ไข่ขำ หรือ ไข่ผำ เป็นพืชมีดอกที่มีขนาดเล็กที่สุด จัดอยู่ในวงศ์ Lemnaceae สกุล Wolffia อาศัยลอยอยู่บนผิวน้ำ อาจลอยอยู่เป็นกลุ่มล้วน ๆ หรือลอยปนกับพืชชนิดอื่น ๆ
ไข่ผำถือเป็นพืชมีดอกที่มีขนาดเล็กที่สุดในโลก รูปร่างรี ๆ ค่อนข้างกลม มีขนาดยาวประมาณ 1 มิลลิเมตร แต่ละต้นมีสีเขียว ในไข่ผำมีแคลเซียมและบีตา-แคโรทีนสูงมาก แต่ละต้นมีสีเขียว ไม่มีราก ไม่มีใบ ต้นประกอบด้วยเซลล์ชนิดพาเรงคิมาเป็นส่วนใหญ่
ทางภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย มีนำไข่ผำไปประกอบเป็นอาหารแต่ต้องมีการปรุงให้สุก่อน อย่างเช่นคั่วผำ นอกจากนี้ไข่ผำสามารถสะสมแคดเมียมได้ สะสม 80.65 mg/g จึงมีประโยชน์ในการใช้ฟื้นฟูสภาพแหล่งน้ำที่ปนเปื้อนแคดเมียม
(29426)