ดาวแก๊สยักษ์ : Gas giant

ดาวแก๊สยักษ์  คือดาวเคราะห์ขนาดใหญ่ที่มิได้มีองค์ประกอบของหินหรือสสารแข็ง ในระบบสุริยะมีดาวแก๊สยักษ์ 4 ดวงคือ ดาวพฤหัสบดี ดาวเสาร์ ดาวยูเรนัส และดาวเนปจูน ยังมีดาวแก๊สยักษ์อื่นๆ ที่ค้นพบว่าโคจรรอบดาวฤกษ์ดวงอื่นๆ อีก

ดาวแก๊สยักษ์ยังสามารถแบ่งออกได้เป็นหลายประเภท ดาวแก๊สยักษ์ “ดั้งเดิม” คือดาวพฤหัสบดีและดาวเสาร์ มีส่วนประกอบโดยพื้นฐานเป็นไฮโดรเจนและฮีเลียม ส่วนดาวยูเรนัสและดาวเนปจูนอาจจัดเป็นประเภทย่อยอีกพวกหนึ่ง เรียกว่า “ดาวน้ำแข็งยักษ์” เพราะมีองค์ประกอบส่วนใหญ่เป็น น้ำ แอมโมเนีย และมีเทน ส่วนไฮโดรเจนกับฮีเลียมจะอยู่ในส่วนรอบนอกสุดของดาว

สำหรับกลุ่มดาวเคราะห์นอกระบบ “ดาวพฤหัสบดีร้อน” (Hot Jupiter) คือดาวแก๊สยักษ์ที่โคจรใกล้กับดาวฤกษ์ของมันมากและมีอุณหภูมิพื้นผิวที่สูงมาก ซึ่งน่าจะเป็นเหตุให้เราสามารถตรวจจับมันพบได้ง่าย ลักษณะของดาวเคราะห์นอกระบบส่วนมากที่ค้นพบ จะเป็นแบบ ดาวพฤหัสบดีร้อน นี้เกือบทั้งหมด

 

องค์ประกอบของดาวพฤหัสบดีเป็นส่วนใหญ่ไฮโดรเจนและฮีเลียม ในทางตรงกันข้ามกับดาวเคราะห์ที่ปกคลุมไปด้วยผิวเปลือกแข็ง  พื้นผิวดาวพฤหัสบดีที่เป็นก๊าซของเหลว แกนโลกเชื่อว่าจะประกอบด้วยโลหะผสมเหล็กนิกเกิล, ร็อค, ฯลฯ ที่อุณหภูมิประมาณไม่เกิน 20,000 C.

ดาวเสาร์ เช่นเดียวกับดาวพฤหัสบดีดาวเสาร์ส่วนใหญ่ประกอบด้วยไฮโดรเจนและฮีเลียมและเป็นที่สังเกตจะมีความหนาแน่นต่ำมาก ในความเป็นจริงความหนาแน่นเฉลี่ยของดาวเสาร์เป็นเพียงประมาณสองในสามของน้ำที่ บรรยากาศของดาวเสาร์ประกอบด้วยแอมโมเนีย หลักของโลกเป็นที่คาดจะประกอบด้วยหินและน้ำแข็ง

ดาวยูเรนัสเป็นก๊าซในองค์ประกอบส่วนใหญ่ที่ประกอบไปด้วยไฮโดรเจนและฮีเลียมเช่นในกรณีของดาวพฤหัสบดีและดาวเสาร์ บรรยากาศดาวเคราะห์ที่เป็นก๊าซไฮโดรเจนส่วนใหญ่ แต่ยังรวมถึงก๊าซฮีเลียมและมีเทน แกนโลกคาดว่าจะเป็นหินและน้ำแข็งห้อมล้อมด้วยชั้นนอกของน้ำแข็งประกอบด้วยแอมโมเนียมน้ำและก๊าซมีเทน

ดาวเนปจูนส่วนใหญ่เป็นก๊าซมีเทนไฮโดรเจนและฮีเลียมที่คล้ายกับดาวยูเรนัส ด้านล่างเป็นชั้นไฮโดรเจนเป็นของเหลวรวมทั้งก๊าซฮีเลียมและมีเทน ชั้นล่างถูกสร้างขึ้นจากออกซิเจนเหลวไฮโดรเจนสารประกอบไนโตรเจน เป็นที่เชื่อกันว่าแกนโลกประกอบด้วยหินและน้ำแข็ง

(2956)